700.000 γυναίκες, κορίτσια και άτομα που έχουν περίοδο ζουν χωρίς σερβιέτες, καθαρό νερό και ιδιωτικότητα.
Περίπου 1,8 δισεκατομμύρια γυναίκες, κορίτσια και γενικότερα άτομα που έχουν μήτρα, έχουν περίοδο κάθε μήνα. Για να καταλάβουμε πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός, πρόκειται για σχεδόν το ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού.
Από αυτούς τους ανθρώπους, περίπου 700.000 ζουν σήμερα στην εμπόλεμη Γάζα. Χιλιάδες βίωσαν την πρώτη τους έμμηνο ρύση μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, μέσα σε συνθήκες ακραίας έλλειψης καθαριότητας, ασφάλειας και ιδιωτικότητας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ήδη από τον Ιούνιο, ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για τη Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία (UNFPA) έχει προειδοποιήσει ότι η έλλειψη πρόσβασης σε προϊόντα περιόδου, καθαρό νερό και σαπούνι καθιστά σχεδόν αδύνατο για τις γυναίκες και τα κορίτσια να διαχειριστούν την περίοδό τους με αξιοπρέπεια.
Από τον φετινό Μάρτιο, όταν το Ισραήλ απέκλεισε τη Γάζα από κάθε ανθρωπιστική βοήθεια, τα προϊόντα υγιεινής έχουν εξαντληθεί. Σ’αυτά ανήκουν και οι σερβιέτες. Τον Μάιο, όταν έγινε προσωρινή άρση της απαγόρευσης, οργανισμοί του ΟΗΕ μπόρεσαν να παρέχουν περιορισμένες ποσότητες ειδών όπως αλεύρι και φάρμακα.
Από τα τέλη Μαΐου, η βοήθεια διανέμεται αποκλειστικά μέσω ενός συστήματος που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, παρακάμπτοντας τον ΟΗΕ και άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, αλλά είναι πολύ μικρότερη από ό,τι χρειάζεται.
Σχεδόν το 90% των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης της περιοχής έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί, και δεν υπάρχει πλέον καύσιμο για την άντληση νερού.
Μιλώντας στον UNFPA, μια νεαρή κοπέλα που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, αποκάλυψε πως η της ήρθε η περίοδος ενώ βρισκόταν σε ένα γεμάτο στρατόπεδο προσφύγων.
«Είχα μόνο μία σερβιέτα, οπότε την τύλιξα με χαρτί υγείας για να μου φτάσει. Δεν μπορούσα να πλυθώ και ο πόνος ήταν φρικτός. Καθόμουν σιωπηλή και έκλαιγα μέχρι το τέλος της ημέρας», είπε.
Η έλλειψη καθαρού νερού, σαπουνιού και ιδιωτικότητας έχει μετατρέψει την εμμηνόρροια σε πηγή άγχους, απομόνωσης και ντροπής. «Μερικές φορές χρειάζομαι σερβιέτες και σαπούνι περισσότερο από ό,τι χρειάζομαι φαγητό», είπε ένα ακόμα εκτοπισμένο κορίτσι, που επίσης διατήρησε την ανωνυμία του.
Στη Γάζα, δεν είναι διαθέσιμο ούτε το 25% των σερβιετών που χρειάζονται κάθε μήνα. Οπότε ο αυτοσχεδιασμός είναι αναγκαστικός. Πολλές γυναίκεςχρησιμοποιούν σκισμένα ρούχα, σφουγγάρια ή παλιά κουρέλια, συχνά χωρίς να τα καθαρίζουν σωστά.
Σε σχετικό μίνι ντοκιμαντέρ από το CNN, μία γυναίκα εξηγεί πως η κόρη της ντρέπεται μπροστά στον πατέρα και τον αδελφό της. «Πριν τον πόλεμο, κανείς στο σπίτι δεν ήξερε πότε της ερχόταν η περίοδος. Τώρα, είναι δημόσιο σκάνδαλο», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Μερικές φορές μπορώ να της πάρω σερβιέτες και άλλες, όχι. Καταλήγω να κόβω λωρίδες από υφάσματα, να τις πλένω να τις αποστειρώνω, και της λέω να τις χρησιμοποιήσει».
Αυτές οι πρόχειρες λύσεις δεν είναι μόνο επώδυνες και εξευτελιστικές, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν λοιμώξεις και μακροχρόνια προβλήματα αναπαραγωγικής υγείας. Με το σύστημα υγείας να βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης, χιλιάδες γυναίκες ενδέχεται να μην λάβουν θεραπεία.
Το ψυχολογικό βάρος είναι εξίσου σημαντικό. «Κάθε φορά που έρχεται η περίοδός μου, εύχομαι να μην ήμουν κορίτσι», είπε στο UNFPA μία νεαρή.
Στη Γάζα έχουν διανεμηθεί δισκία νορεθιστερόνης, καθώς είναι πιο εύκολα διαθέσιμα και κοστίζουν λιγότερο από το μισό της τιμής των σερβιετών. Πρόκειται για το χάπι που καθυστερεί περίοδο -διατηρεί τα επίπεδα ορμονών αυξημένα για να αποτρέψει την απόρριψη της μήτρας και χρησιμοποιείται ως προληπτικό μέτρο από γυναίκες όλων των ηλικιών σε ολόκληρη την περιοχή.
Σε μια έκθεση που δημοσίευσε το CBC, φαρμακοποιός στη Ράφα επιβεβαιώνει ότι οι μητέρες έχουν αρχίσει να χορηγούν το χάπι στις κόρες τους ως προληπτικό μέτρο και για να διασφαλίσουν ότι δεν θα χρειάζεται να περιμένουν ώρες για να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα, όπου τα επίπεδα υγιεινής είναι εξαιρετικά χαμηλά.
Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι πρώτες που πλήττονται, είναι οι γυναίκες και τα κορίτσια. Συγκεκριμένα για το ζήτημα της περιόδου, οι κακές συνθήκες υγιεινής μπορούν να οδηγήσουν σε λοιμώξεις του αναπαραγωγικού και του ουροποιητικού συστήματος. Σε ακραίες περιπτώσεις, προκαλούν επιπλοκές κατά τον τοκετό και στειρότητα στο μέλλον.
Η περίοδος δεν σταματά στον πόλεμο. Δεν σταματά στην προσφυγιά. Δεν σταματά όταν οι υποδομές γκρεμίζονται και η αξιοπρέπεια καταρρέει. Αυτό που μπορεί να σταματήσει είναι η σιωπή γύρω από αυτήν. Η υγιεινή κατά την έμμηνο ρύση δεν είναι πολυτέλεια -είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Κι όσο αυτό το δικαίωμα στερείται από τις γυναίκες, τα κορίτσια και όλα τα άτομα που έχουν περίοδο στη Γάζα, όλοι εμείς έχουμε ευθύνη να μιλήσουμε και να δράσουμε.