Με επιφυλακτικότητα «βλέπει» η Ευρώπη την συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου, φοβούμενη πως ο διαμεσολαβητικός της ρόλος και συνακόλουθα η ακλόνητη στήριξη στην Ουκρανία, θα υπονομευθεί.
«Κινδυνεύουμε να γίνουμε μια υποσημείωση στην ιστορία»: Αυτό δήλωσε χαρακτηριστικά στο CNNi υπό τον όρο της ανωνυμίας Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Όπως εξηγεί το αμερικανικό μέσο, η ανησυχία των Ευρωπαίων οφείλεται εν μέρει στο πόσο λίγα είναι γνωστά για τις προτάσεις τοτ Κρεμλίνου. Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ σημείωσε πως ο Ρώσος ηγέτης δεν αποκάλυψε τα σχέδια της Μόσχας κατά την συνάντησή τους την περασμένη Τετάρτη (6/8).
Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε μετά την αποχώρηση του Γουίτκοφ από τη Μόσχα: «Ο ειδικός μου απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ, είχε μόλις μια εξαιρετικά παραγωγική συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος. Στη συνέχεια, ενημέρωσα ορισμένους από τους Ευρωπαίους συμμάχους μας. Όλοι συμφωνούν ότι αυτός ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει, και θα εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες».
Απίθανο σενάριο μία επωφελής λύση και για τις δύο πλευρές
Οι Ευρωπαίοι, σύμφωνα με το δημοσίευμα το CNNi, εκτιμούν ότι «τα οφέλη και για τους δύο» είναι ένα πολύ απίθανο αποτέλεσμα. Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει μετακινηθεί από τις απαιτήσεις του, είτε εδαφικά είτε όσον αφορά την αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και την απόστασή της από τη Δύση.
Υπενθυμίζεται δε ότι, σε κοινή δήλωσή τους η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η ΕΕ προχώρησαν σε κοινή δήλωση το Σάββατο με την οποία ξεκαθάρισαν ότι: «Παραμένουμε προσηλωμένοι στην αρχή ότι τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν με τη βία». Τη συγκεκριμένη δήλωση υπέγραψαν επίσης η Πολωνία και η Φινλανδία.
Οι ασάφειες που προβλημάτισαν την Ευρώπη
Μέχρι στιγμής, παραμένει άγνωστο εάν ο Πούτιν θα επιμείνει στο αίτημά του να παραμείνει στη Ρωσία ο έλεγχος της Χερσόνας και της Ζαπορίζια, των οποίων οι πρωτεύουσες εξακολουθούν να βρίσκονται στα χέρια της Ουκρανίας.
Ασαφές παραμένει επίσης το ενδεχόμενο ο Ρώσος πρόεδρος να απαιτήσει από την Ουκρανία να αναγνωρίσει την κυριαρχία της Μόσχας επί της Κριμαίας και, εάν ναι, τι θα προσφέρει σε αντάλλαγμα. Σε κάθε περίπτωσης ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα επιτρέψει την παραχώρηση οποιουδήποτε τμήματος του εδάφους της χώρας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της New York Post που επικαλείται την Wall Street Journal και την Bild, η συνάντηση του Πούτιν με τον Γουίτκοφ φαίνεται να πυροδότησε μια αλυσίδα εξελίξεων που τελικά οδήγησε τον Τραμπ να ανακοινώσει την προσωπική συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του στην Αλάσκα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι όμως υποστήριξαν ότι έλαβαν διαφορετικές εκδοχές για το τι οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα. Μετά την τρίωρη συνάντηση του Γουίτκοφ με τον Πούτιν, ο Τραμπ επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους Ευρωπαίους ομολόγους του για να τους ενημερώσει.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, ο πρόεδρος των ΗΠΑ άφησε να εννοηθεί ότι ενδεχομένως η Μόσχα να είναι διατεθειμένη να αποσύρει τις δυνάμεις της από τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, με αντάλλαγμα τον πλήρη έλεγχο του Ντονέτσκ.
Από την πλευρά του, όμως, ο Γουίτκοφ μία ημέρα μετά την συνάντηση φέρεται να δήλωσε στους Ευρωπαίους ότι ο Πούτιν πρότεινε το πάγωμα και την απόσυρση από τη γραμμή του μετώπου.
Την Παρασκευή (8/8) ο Γουίτκοφ υποστήριξε ότι τελικά ο πρόεδρος της Ρωσίας πρότεινε την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονέτσκ, με αντάλλαγμα την εκεχειρία.
Αυτές οι δηλώσεις, επομένως, φαίνεται να προκάλεσαν σύγχυση στην Ευρώπη, με ορισμένους διπλωμάτες να εικάζουν πως ο Αμερικανός απεσταλμένος παρερμήνευσε σημεία της ρωσικής πρότασης.
Προϋπόθεση η κατάπαυση του πυρός
Την ίδια ώρα, όμως, οι Ευρωπαίοι θεωρούν την κατάπαυση του πυρός ως προϋπόθεση για την διεξαγωγή οποιασδήποτε συζήτησης αναφορικά με την παραχώρηση εδαφών. «Η τρέχουσα γραμμή του μετώπου πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων» όπως δήλωσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες το Σάββατο.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ φαίνεται να διεκδικεί την διαμεσολάβηση μίας ευρωπαϊκής «δύναμης» που θα εγγυάται την κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με τη σχετική δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών διεκδικούν «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας που θα επιτρέπουν στην Ουκρανία να υπερασπίζεται αποτελεσματικά την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα».
Πιέσεις να καθίσει η Ουκρανία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων
Σε κάθε περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να προσπαθεί να ασκήσει πιέσεις προκειμένου ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν και τον Τραμπ.
Όπως δήλωσε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλας την Κυριακή (10/8) «οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας πρέπει να περιλαμβάνει την Ουκρανία και την ΕΕ, διότι πρόκειται για ζήτημα ασφάλειας της Ουκρανίας και ολόκληρης της Ευρώπης».
