Τι συνέβη, ποιες είναι οι απαιτήσεις της κοινότητας και τι μπορούν να μάθουν οι αρχές από την ευρωπαϊκή εμπειρία
Το περιστατικό βίας που σημειώθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2025 στο Γυμνάσιο Πλατύ στην Αγλαντζιά προκάλεσε έντονη κοινωνική αντίδραση και έφερε εκ νέου στο προσκήνιο το κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας των παιδιών στα σχολεία. Παράλληλα άνοιξε μια ευρύτερη συζήτηση για την αντιμετώπιση περιπτώσεων εγκληματικότητας που συνδέονται με άτομα μεταναστευτικής προέλευσης, καθώς και για το πώς μια δημοκρατική κοινωνία ισορροπεί ανάμεσα στην προστασία των πολιτών και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Τι συνέβη
Κατά τη διάρκεια σχολικής εκδήλωσης, ένας 14χρονος μαθητής δέχθηκε επίθεση από εξωσχολικούς. Στην προσπάθειά του να προστατεύσει το παιδί του, τραυματίστηκε και ο πατέρας του, γεγονός που προκάλεσε έντονη ανησυχία για την ασφάλεια στο σχολικό περιβάλλον. Το περιστατικό δεν άφησε αδιάφορη την κοινότητα της Αγλαντζιάς. Γονείς, μαθητές και κάτοικοι συγκεντρώθηκαν έξω από το σχολείο, ζητώντας άμεσα και ουσιαστικά μέτρα. Η Αστυνομία προχώρησε ήδη σε συλλήψεις, ενώ η έρευνα για τα ακριβή αίτια και τους υπεύθυνους συνεχίζεται.
Τι ζητά η τοπική κοινωνία — η φωνή των πολιτών
Οι γονείς υπογράμμισαν ότι το περιστατικό θα μπορούσε να αφορά οποιοδήποτε παιδί και ζήτησαν άμεση κινητοποίηση των αρμοδίων. Τα βασικά αιτήματα που εκφράστηκαν αφορούν την ενισχυμένη φύλαξη των σχολικών χώρων, την εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης, την παρουσία εποπτών σε εκδηλώσεις και την καθιέρωση αυστηρού ελέγχου εισόδου. Παράλληλα, εκφράστηκε η ανάγκη για μόνιμα προγράμματα πρόληψης της βίας και στήριξης των μαθητών, ώστε να ενισχυθεί το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Ευρωπαϊκά παραδείγματα πολιτικών διαχείρισης
Το ζήτημα της αντιμετώπισης βίαιων συμπεριφορών από άτομα που διαμένουν ή αιτούνται άσυλο δεν αποτελεί κυπριακό φαινόμενο. Χώρες της Ευρώπης έχουν υιοθετήσει διαφορετικές πολιτικές με στόχο την προστασία της δημόσιας ασφάλειας και ταυτόχρονα τη διασφάλιση των δικαιωμάτων όσων ζουν στο έδαφός τους.
Ανάμεσα στις πρακτικές που καταγράφονται:
- Επιτάχυνση των ποινικών και διοικητικών διαδικασιών για άτομα που καταδικάζονται για σοβαρά αδικήματα.
- Απελάσεις μετά από τελεσίδικες αποφάσεις, με απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
- Διοικητική κράτηση όσων κρίνεται ότι παραμένουν απειλή για την ασφάλεια.
- Ενίσχυση αστυνόμευσης σε σχολικούς χώρους και στενότερη συνεργασία σχολείων–τοπικών αρχών.
- Προγράμματα ένταξης για τη μείωση της κοινωνικής περιθωριοποίησης, ιδίως των νέων.
Η ουσία είναι πως καμία πολιτική δεν είναι αποτελεσματική αν δεν συνδυάζει πρόληψη, δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή.
Παράδειγμα Ολλανδίας — ισχυρό πλαίσιο αλλά συνεχής συζήτηση
Η Ολλανδία αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση όπου επιχειρείται μια ισορροπία μεταξύ δημόσιας ασφάλειας και ανθρωπιστικών υποχρεώσεων.
Τα τελευταία χρόνια:
- Προχώρησε σε μεταρρυθμίσεις του συστήματος ασύλου με στόχο ταχύτερη διαχείριση των υποθέσεων και καλύτερο διαχωρισμό όσων χρήζουν προστασίας από όσους καταχρώνται το σύστημα.
- Ενίσχυσε τις διαδικασίες για απέλαση αλλοδαπών που καταδικάζονται για σοβαρά αδικήματα, μετά από δίκαιη δίκη και αξιολόγηση κινδύνου.
- Διατηρεί οργανωμένες δομές φιλοξενίας πριν την αναχώρηση, καθώς και νομική υποστήριξη για να μην παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι πολιτικές αυτές έχουν θετική επίδραση στην αίσθηση ασφάλειας, ωστόσο στην ολλανδική κοινωνία συνεχίζεται διάλογος για τα όρια ανάμεσα σε αυστηρότητα και ανθρωπιά. Αυτό το δίλημμα είναι κοινό σε όλες τις δημοκρατικές κοινωνίες.
Τι μπορεί να γίνει στην Κύπρο
Το περιστατικό στην Αγλαντζιά αναδεικνύει την ανάγκη για ένα ολοκληρωμένο πλάνο, που θα ξεκινά από την άμεση αντίδραση και θα φτάνει μέχρι τη μακροπρόθεσμη πρόληψη.
Προτείνονται:
- Άμεση θωράκιση των σχολικών χώρων, με φύλαξη, ελέγχους εισόδου και συνεργασία με την Αστυνομία.
- Σαφές και διαφανές πρωτόκολλο για κάθε περιστατικό βίας, ώστε να μην χαθεί χαμένος χρόνος.
- Ταχεία και δίκαιη απόδοση ευθυνών στους δράστες, χωρίς γενικεύσεις ή στοχοποίηση κοινοτήτων.
- Επένδυση σε προγράμματα πρόληψης και ένταξης, με στοχευμένες δράσεις για νέους σε περιοχές που καταγράφονται εντάσεις.
- Συστηματική συνεργασία με ευρωπαϊκούς θεσμούς για την αξιοποίηση βέλτιστων πρακτικών.
Η κοινωνία της Αγλαντζιάς έστειλε ένα σαφές μήνυμα: τα παιδιά πρέπει να αισθάνονται ασφαλή στον χώρο που μαθαίνουν και μεγαλώνουν. Το κράτος έχει την υποχρέωση να ανταποκριθεί με άμεσα μέτρα, με νηφαλιότητα και αποφασιστικότητα. Η εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών δείχνει ότι η ασφάλεια και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι στόχοι που αλληλοαναιρούνται. Αντίθετα, πρέπει να συμπορεύονται για να διασφαλίσουν ένα υγιές και συνεκτικό κοινωνικό σύνολο.
Η πρόκληση είναι μεγάλη — αλλά ακόμα μεγαλύτερη είναι η ευθύνη απέναντι στα παιδιά μας.
