Ο Σταύρος Μαλάς, ακαδημαϊκός και πολιτικός -διετέλεσε υπουργός Υγείας, δύο φορές υποψήφιος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΠτΔ) με τη στήριξη του ΑΚΕΛ- πιστεύει ότι «το Κυπριακό πρόβλημα έχει οδηγηθεί σε ένα τραγικό αδιέξοδο λόγω και των κακών χειρισμών του ΠτΔ, οι οποίοι, δυστυχώς, διευκόλυναν την πολιτική της Τουρκίας».
O κ. Μαλάς διερωτάται «πώς αυτός ο Πρόεδρος, ο οποίος μίλησε για λύση δύο κρατών, θα μπορέσει να διαπραγματευτεί καλόπιστα το Κυπριακό ‘απ’ εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά’ όταν δεν πιστεύει σε αυτή τη μορφή λύσης;». Αν νομίζει, συνεχίζει ο Σταύρος Μαλάς, «ότι θα κρυφτεί πίσω από τον διχοτομιστή Τατάρ, του υπενθυμίζω τι έγινε τον Δεκέμβρη του 2003 στη Νέα Υόρκη. Η Τουρκία καρατόμησε τον Ντενκτάς, ο οποίος δεν αποδεχόταν το σχέδιο Ανάν, αποδέχτηκε την επιδιαιτησία και μετά κατάφερε να φορτώσει την ευθύνη της μη λύσης στους Ε/Κ». Επομένως, όταν ο ΠτΔ θα πάει στην Πενταμερή, ας ζυγίσει καλά τα κουκιά του, συμπληρώνει.
Για να επιλυθεί το Κυπριακό ειρηνικά, χρειάζεται να κατανοήσουμε ως ε/κ πλευρά ότι λύση σημαίνει συν-διαχείριση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) με τους Τ/Κ εντός της ΕΕ και δεύτερον, ότι η Τουρκία, για να αποχωρήσει από την Κύπρο, θα πρέπει να πάρει κάτι σε αντάλλαγμα. Η στρατηγική του Κρανιδιώτη σε αυτό αποσκοπούσε. Δηλαδή, λύση εντός των πλαισίων της ΕΕ από τη μια και πρόσδεση της Τουρκίας στο άρμα της ΕΕ από την άλλη. Μετά την ένταξή μας στην ΕΕ, η τ/κ πλευρά μετακινήθηκε σημαντικά από πάγιες διχοτομικές της θέσεις. Αντί να κτίσουμε πάνω σ’ αυτή την πολιτική, έχουμε μπει στο παιχνίδι του γεωπολιτικού ανταγωνισμού της Τουρκίας εντός και εκτός ΕΕ, που δεν θα μας οδηγήσει πουθενά. Ο λόγος που η ΚΔ δεν κερδίζει στο θέμα των κυρώσεων, είναι γιατί δεν έχει πείσει τους Ευρωπαίους ως προς τους στόχους της. Δεν είναι δυνατόν να ζητούμε από την ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις για την επέμβαση της Τουρκίας στη νότια ΑΟΖ, ενώ αυτή συνεχίζει να κατέχει τη βόρεια επικράτεια της ΚΔ, γιατί κάτι τέτοιο στέλνει το μήνυμα ότι αποδεχόμαστε μια κυριαρχικά ακρωτηριασμένη Κύπρο. Η ΕΕ δεν ενδιαφέρεται να κληρονομήσει το Κυπριακό, αλλά να το επιλύσει.
Ο άκρατος εθνικισμός, η πατριδοκαπηλία, η μισαλλοδοξία και ο φανατισμός αποτέλεσαν και αποτελούν τον χειρότερο εχθρό των Κυπρίων, με τραγικές συνέπειες. Μεγάλωσαν οι νέες γενιές διδασκόμενες με μόνο μια πτυχή της Ιστορίας. Για να μπορείς να κατανοήσεις και να λύσεις αποδεκτά ένα πρόβλημα, πρέπει να το γνωρίζεις. Το Κυπριακό θυσιάστηκε στις μισές αλήθειες και τον πολιτικό καιροσκοπισμό. Η εξουσία υπεράνω του εθνικού συμφέροντος. Ευθύνη έχουν όλοι, αλλά κυρίως αυτοί οι πολιτικοί που είναι γαλουχημένοι με αυτές τις αρχές και δεν μπορούν ή δεν θέλουν να είναι ρεαλιστές.
