Η Τουρκία στον Δρόμο προς τη Δικτατορία: Ο Ερντογάν θα κλείσει τηλεοπτικούς σταθμούς που στηρίζουν την αντιπολίτευση

Η Τουρκία ζει για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα τις συνέπειες της κρίσης που προκάλεσε η προφυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου και όσοι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, εκφράζουν την ανησυχία τους για το πώς μπορεί να εξελιχθεί η κρίση στο εσωτερικό της χώρας. Eνας από αυτούς είναι ο Γιουσούφ Καν, πολιτικός αναλυτής του Κέντρου Γουίλσον στην Ουάσιγκτον που ειδικεύεται στις εσωτερικές εξελίξεις της γειτονικής χώρας. Στη συνέντευξή του με την «Κ» αναφέρθηκε στο πώς οι αποφάσεις Ερντογάν μπορεί να επηρεάσουν την οικονομία της Τουρκίας αλλά και τη δημοκρατική της πορεία.

Η φυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου είναι καθοριστική στιγμή στην πολιτική της Τουρκίας; Θεωρείτε πως ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να διατηρήσει την εξουσία του; 

Πιστεύετε πως η λαϊκή πίεση θα μπορούσε να επηρεάσει τις κινήσεις του προέδρου; Ή διαθέτει ακόμα αρκετό έλεγχο ώστε να καταπνίξει κάθε σοβαρή εσωτερική πρόκληση; 

Θεωρώ πως η λαϊκή πίεση, αναλόγως βέβαια και πόση είναι αυτή, μπορεί να επηρεάσει κάθε κυβέρνηση, όχι μόνο του Ερντογάν. Κάθε κυβέρνηση στον πλανήτη μπορεί να επηρεαστεί από τη λαϊκή πίεση. Το θέμα με αυτό, όμως, είναι ότι το τουρκικό κράτος είναι υπέρμαχο της άσκησης βίας εναντίον των πολιτικών αλλά και των διαδηλωτών, ακόμα και της φυλάκισής τους. Είναι λοιπόν δύσκολο για τον λαό, ιδίως για την τουρκική κοινωνία, όπου η δημόσια διαμαρτυρία δεν είναι μέρος της πολιτικής κουλτούρας. Οπως ίσως θυμάστε, οι τελευταίες μαζικές διαμαρτυρίες συνέβησαν πριν από 12 χρόνια. Οπότε δεν είναι κάτι που το βλέπουμε συχνά ενάντια στην καταπίεση ή τη διαφθορά. Προφανώς λοιπόν η σύλληψη Ιμάμογλου ήταν κομβική στιγμή. Αρκετές πόλεις στην τουρκική επικράτεια που δεν έχετε δει ποτέ να διαδηλώνουν, το έπραξαν. Είναι λοιπόν κομβικό σημείο και για τις δύο πλευρές της εξίσωσης, τον Ερντογάν αλλά και την τουρκική κοινωνία. Αν η τουρκική κοινωνία του επιτρέψει αυτό, θα είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψει σε ένα πολυκομματικό σύστημα, σε εκλογές με νόημα, σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές και ούτω καθεξής. Νομίζω πως υπάρχει πιθανότητα η λαϊκή πίεση να επηρεάσει το πώς θα προχωρήσει ο Ερντογάν. Η λαϊκή πίεση επηρεάζει και την τουρκική οικονομία, τη διακυβέρνηση και την καθημερινή ζωή. Οπότε επηρεάζει και τον Ερντογάν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Ναι, σίγουρα μπορεί. Ηταν από τα βασικά προβλήματα από τις 19 Μαρτίου, από τη σύλληψη Ιμάμογλου. Δεν επηρέασε μόνο την Τουρκία μα και τη διεθνή κοινότητα. Πολλοί άνθρωποι φοβήθηκαν πως αν συνεχισθεί η πτώση της τουρκικής οικονομίας, ίσως πυροδοτηθεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Η τουρκική κυβέρνηση έδωσε περίπου 30 δισ. δολάρια για να σταθεροποιήσει τη λίρα. Ωστόσο είναι ένα ερώτημα το για πόσο θα μπορεί να το κάνει αυτό. Ιδίως τώρα που δεν υπάρχουν πολλές ξένες επενδύσεις. Δεν υπάρχουν. Κι επίσης η Τουρκία δεν διαθέτει τους πόρους που έχουν οι χώρες του Κόλπου, η Ρωσία ή το Ιράν όσον αφορά στην ενέργεια, στους φυσικούς πόρους. Εξαρτάται από τους πολίτες της, από τις ξένες επενδύσεις. Οπότε, αν δεν μπορείς να εκμεταλλευτείς αυτά τα πράγματα, η οικονομία σου θα καταρρεύσει. Αργά ή γρήγορα, και αυτό θα επηρεάσει τον Ερντογάν. Οχι μόνο ως διακυβέρνηση μα και ως εξωτερική πολιτική. Θα επηρεάσει την ικανότητά του να είναι ενεργός σε άλλα μέρη του κόσμου όπως η Αφρική, η Μ. Ανατολή, η Ευρώπη, πιθανά η Ουκρανία. Οπότε ναι, φυσικά και θα επηρεάσει τις αποφάσεις του όπως και το πολιτικό του μέλλον.

Φυσικά. Η διαμαρτυρία είναι συνταγματικό δικαίωμα στην Τουρκία, στην πολιτική και την κοινωνία της χώρας. Ο Ερντογάν, όμως, εδώ και πάρα πολύ καιρό, απαγορεύει τις διαμαρτυρίες όποτε συμβαίνουν εναντίον του. Αν αφορά στην αντιπολίτευση, στο Ισραήλ, στις ΗΠΑ, τότε μπορείς να διαμαρτυρηθείς. Τις τελευταίες ημέρες, την τελευταία εβδομάδα όλες οι δημόσιες συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες απαγορεύτηκαν παράνομα σε όλες σχεδόν τις πόλεις. Από τους κυβερνήτες τους, οι οποίοι τοποθετήθηκαν από τον ίδιο τον Ερντογάν. Ο κόσμος όμως δεν συμμορφώθηκε με αυτές τις απαγορεύσεις. Κατέβηκαν στον δρόμο, δεν υπέκυψαν στις παράνομες απαγορεύσεις. Δεν νομίζω ότι είναι εφαρμόσιμες, λοιπόν, ως προς το να σταματήσει ο κόσμος να κατεβαίνει στον δρόμο. Χρησιμοποιούν όμως τις απαγορεύσεις για να φυλακίζουν κόσμο. Ως πρόσχημα για να τους βαφτίσουν εγκληματίες και να τους συλλάβουν. Επονται δίκες. Το ένα θέμα είναι αυτό. Το άλλο, που ήδη το αναφέρατε, είναι η λογοκρισία. Από την πρώτη μέρα, η κυβέρνηση Ερντογάν περιόρισε την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, Twitter, Instagram, ακόμα και το WhatsApp. Δεν είναι εντελώς απαγορευμένα, αλλά είναι δύσκολη η πρόσβαση, οι αναρτήσεις, η πρόσβαση στις πλατφόρμες. Επιπλέον, η πλατφόρμα Χ του Ελον Μασκ έχει αναστείλει αρκετούς λογαριασμούς. Νομίζω περίπου 500, στα σύνορα της Τουρκίας. Λογαριασμοί ακτιβιστών, δημοσιογράφων, εφημερίδων. Οργανώσεις πολιτών, φεμινιστικές οργανώσεις και ούτω καθεξής. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, δεν έχουν κάνει τίποτα παράνομο. Υποστήριξαν τους διαδηλωτές, αναφέρθηκαν στις διαδηλώσεις, ήταν λογαριασμοί που αναστάλθηκαν απλά επειδή ανέφεραν τι γίνεται. Επειδή έκαναν τη δουλειά τους ως δημοσιογράφοι. Υπάρχει λοιπόν βαριά λογοκρισία, και αυτό που συζητείται βασικά γιατί υπάρχουν πολλές φήμες επ’ αυτού, είναι πως η κυβέρνηση Ερντογάν θα προχωρήσει στο κλείσιμο τηλεοπτικών καναλιών της αντιπολίτευσης. Μεγάλα κανάλια όπως το Halk TV και το Sozcu. Ιδίως τα μεγάλα κανάλια. Οπότε, στοχοποιούν συνολικά τα μέσα ενημέρωσης. Κάτι σκοτεινό συμβαίνει, τόσο στις οθόνες όσο και στην κοινωνία.