Είναι ο ορισμός του διεθνούς σταρ. Κι όμως, κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να αποποιηθεί τον τίτλο – ή έστω να τον αποκρύψει: ο Τζορτζ Κλούνι είναι πάντοτε φιλικός με όσους τον πλησιάζουν, προσηνής και χαμηλών τόνων, τους ακούει υπομονετικά και υπογράφει αδιαμαρτύρητα αυτόγραφα σε κομματάκια από χαρτί ή φωτογραφίες που του εγχειρίζουν με λαχτάρα.

Τον συναντώ στον αριθμό 1634 της λεωφόρου Μπρόντγουεϊ, τη Μέκκα του σύγχρονου θεάτρου, στην καρδιά της Νέας Υόρκης.

Τζορτζ Κλούνι: «Αγαπώ την Ελλάδα»

Λίγο προτού «αντιμετωπίσει» τις ορδές των θαυμαστών του, που περιμένουν καρτερικά στοιβαγμένοι έξω από το Winter Garden Theatre στο Μανχάταν, ο διάσημος αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης και παραγωγός δέχεται να κάνουμε μια σύντομη κουβέντα.

«Λατρεύω την Ελλάδα», μου λέει χαμογελώντας πλατιά όταν τον πληροφορώ από πού κατάγομαι. «Και κάνω προσπάθειες», συνεχίζει, «για να γυρίσουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα εκεί όπου ανήκουν».

Τα απαράμιλλα τεχνουργήματα της κλασικής αρχαιότητας βρίσκονται εδώ και πολύ καιρό στο μυαλό του Κλούνι. Πριν από μία δεκαετία, μάλιστα, έγιναν αφορμή για να διαπληκτιστεί δημόσια με τον Μπόρις Τζόνσον, τότε δήμαρχο Λονδίνου, μετέπειτα πρωθυπουργό της Βρετανίας και σήμερα ξεπεσμένο σταρ της πολιτικής της Γηραιάς Αλβιώνος.

«Το ξέρω καλά ότι θα γυρίσουν»

Εκτοτε, ο ίδιος και η σύζυγός του, Αμάλ, έχουν τα Γλυπτά στο «ραντάρ» των ακτιβιστικών και φιλανθρωπικών τους δραστηριοτήτων. Μιλώντας αποκλειστικά στα «ΝΕΑ», ο κορυφαίος καλλιτέχνης δηλώνει πεπεισμένος ότι τα αριστουργήματα που σχεδίασε ο Φειδίας τον 5ο π.Χ. αιώνα θα επιστραφούν στη γενέτειρά τους. Οπως τονίζει, ο επαναπατρισμός τους είναι γι’ αυτόν «οικογενειακή» υπόθεση. «Ασφαλώς εξακολουθώ να υποστηρίζω την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Τόσο η σύζυγός μου όσο και εγώ δίνουμε μάχη για αυτόν τον σκοπό», μου λέει ο 64χρονος αστέρας του Χόλιγουντ (εσχάτως και του Μπρόντγουεϊ). «Προσπαθούμε και οι δύο να επιτύχουμε την επιστροφή των Μαρμάρων στην Ελλάδα» προσθέτει, υποσχόμενος ότι «θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες μέχρι να γίνει πραγματικότητα. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό». Τον ρωτάω αν τον προβληματίζει το γεγονός ότι, έπειτα από τόσες πιέσεις (η απόφαση της UNESCO το 2021, η δήλωση της τουρκικής κυβέρνησης ότι ο Ελγιν δεν είχε φιρμάνι, η επιστροφή παρθενώνιων θραυσμάτων από άλλες χώρες, αλλεπάλληλα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου κ.ά.), πολυετείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Αθήνας και του Βρετανικού Μουσείου και την πρόσφατη αλλαγή κυβέρνησης στη Βρετανία, τα Γλυπτά εξακολουθούν να βρίσκονται στο Λονδίνο. Ο Κλούνι δεν μοιάζει να ανησυχεί. «Τα Μάρμαρα θα γυρίσουν πίσω στην Ελλάδα. Το ξέρω καλά ότι θα γυρίσουν», αποκρίνεται με μια κουλ σιγουριά.

Εκκληση για απόδοση δικαιοσύνης

Ο διεθνούς εμβέλειας ηθοποιός και φιλάνθρωπος δεν μνημόνευσε τυχαία τη σύζυγό του. Προτού γίνει «κυρία Κλούνι», η Αμάλ Αλαμουντίν ήταν ήδη καταξιωμένη δικηγόρος με ειδίκευση στις υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είχε ασχοληθεί ενδελεχώς με το ζήτημα του επαναπατρισμού των αρχαιοελληνικών θησαυρών. Εδώ και 15 χρόνια, εργάζεται στο γνωστό δικηγορικό γραφείο του Λονδίνου Doughty Street Chambers, επικεφαλής του οποίου είναι ο διεθνούς φήμης αυστραλοβρετανός δικηγόρος Τζέφρι Ρόμπερτσον. Το 2011, μαζί με τον βρετανό διαπρεπή καθηγητή Νομικής Νόρμαν Πάλμερ και τον Ρόμπερτσον, συμβούλευσαν την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου να προσφύγει στα διεθνή δικαστήρια για να διεκδικήσει τα Γλυπτά. Η νομική ομάδα των τριών προσκλήθηκε ξανά στην Αθήνα τρία χρόνια αργότερα, για να συμβουλεύσει την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, με πρωτοβουλία του υπουργού Πολιτισμού – και σημερινού Προέδρου της Δημοκρατίας – Κωνσταντίνου Τασούλα. Η πρότασή τους, που αποτυπώθηκε σε μία ογκώδη έκθεση 600 σελίδων, δεν υλοποιήθηκε ποτέ (όταν παραδόθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού, στην εξουσία βρισκόταν, πλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ). Εγινε, όμως, βιβλίο που κυκλοφόρησε το 2019, με τίτλο «Σε ποιον ανήκει η Ιστορία;», την έκδοση του οποίου χρηματοδότησε ο ομογενής επιχειρηματίας Γιάννης Λέφας, μετέπειτα ιδρυτής του επιδραστικού οργανισμού Parthenon Project. «Είναι ένα βιβλίο που τεκμηριώνει, μια για πάντα, τους λόγους για τους οποίους τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να επανενωθούν στην Αθήνα. Πρόκειται για μια ισχυρή έκκληση για απόδοση δικαιοσύνης» είχε σχολιάσει τότε η Αμάλ Κλούνι.

Οι συστάσεις της UNESCO

Τον Φεβρουάριο 2014, από το βήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου βρισκόταν για την προβολή της ταινίας του «Μνημείων άνδρες», ο Κλούνι είχε δηλώσει ότι η επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα «θα ήταν μια πολύ δίκαιη και πολύ ωραία πράξη». Τρεις ημέρες αργότερα, αυτή τη φορά από το Λονδίνο, επανέλαβε την άποψή του, συνεπικουρούμενος από τον Μπιλ Μάρεϊ και τον Ματ Ντέιμον, συμπρωταγωνιστές του στο φιλμ. Αρπάζοντας την ευκαιρία για λίγη ακόμη δημοσιότητα, ο δήμαρχος της πόλης Μπόρις Τζόνσον εξαπέλυσε επίθεση στον χολιγουντιανό σταρ, αποκαλώντας τον τρελό: «Κάποιος πρέπει επειγόντως να αναστηλώσει τα μάρμαρα του Κλούνι» είπε (σ.σ.: η έκφραση «lose my marbles» σημαίνει «τα έχω χαμένα»), προσθέτοντας με εξίσου ιταμό τρόπο: «Αυτός ο Κλούνι (σ.σ.: χρησιμοποίησε τη διατύπωση «this Clooney», επιχειρώντας λογοπαίγνιο με τη λέξη «looney», ήτοι παλαβός) υποστηρίζει τη χιτλερική ατζέντα. Ο Γκέρινγκ (σ.σ.: ηγετικό στέλεχος των Ναζί) σχεδίαζε να λεηλατήσει το Βρετανικό Μουσείο. Και πού θα έστελναν οι Ναζί τα Ελγίνεια; Στην Αθήνα!». Ανταπαντώντας με δηκτική διάθεση, ο Κλούνι απέδωσε τις δηλώσεις του δημάρχου σε «μεγάλη δόση υπερβολής σε συνδυασμό με μερικά ποτηράκια ουίσκι». Χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο 2020, δήλωσε στον «Ομπσέρβερ» ότι το «επεισόδιο» με τον Τζόνσον σφυρηλάτησε τη σχέση του με την Αμάλ που τότε βρισκόταν στα σπάργανα: «Είχε προκληθεί όλη αυτή η φασαρία για όσα είχα πει. Εκείνο το βράδυ, συνάντησα την Αμάλ για δείπνο. Γυρίζει και μου λέει: “Ξέρεις ότι έχω ασχοληθεί με αυτό το θέμα; Ακου, λοιπόν, ορισμένα πράγματα που πρέπει να λες”. Μου μίλησε για τις αποφάσεις της UNESCO, μου έδωσε πολλές πληροφορίες και πλέον ήξερα όλα τα γεγονότα». Εκτοτε, ο Κλούνι άρχισε να επικαλείται σε συνεντεύξεις του τις συστάσεις της UNESCO για τα Γλυπτά, μετά το «φροντιστήριο» που του είχε κάνει η τότε σύντροφός του, την οποία νυμφεύθηκε τον Σεπτέμβριο 2014 στη Βενετία. Κι όλα αυτά… χάρη στον Μπόρις: «Θα του στείλω ένα ευχαριστήριο σημείωμα. Και μια χτένα», πρόσθεσε σκωπτικά ο ηθοποιός.

Ιδρυμα Κλούνι για τη Δικαιοσύνη

Το 2016, το – κατά την «Τέλεγκραφ» – «ισχυρότερο ζευγάρι στον κόσμο» συνέστησε το Ιδρυμα Κλούνι για τη Δικαιοσύνη, το οποίο παρέχει δωρεάν νομική βοήθεια για την υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περισσότερες από 40 χώρες (αυτόν τον καιρό, διερευνά τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία και τους τρόπους με τους οποίους η διεθνής τρομοκρατία χρηματοδοτείται από το λαθρεμπόριο αρχαιοτήτων). Τον Μάρτιο 2021, «ΤΑ ΝΕΑ» έφεραν στη δημοσιότητα μία ακόμη παρέμβαση του Κλούνι υπέρ του επαναπατρισμού των Γλυπτών: «Υπάρχουν πολλά αντικείμενα ιστορικής αξίας που πρέπει να επιστραφούν. Ωστόσο, κανένα δεν είναι τόσο σημαντικό όσο τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, τα οποία πρέπει να επιστραφούν στον αρχικό τους ιδιοκτήτη», είχε σημειώσει σε επικοινωνία του με την Τζάνετ Σούζμαν, διάσημη σαιξπηρική ηθοποιό και πρόεδρο της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα (BCRPM).

«Η Αμάλ κοροϊδεύει τα μαλλιά μου»

Εδώ και δύο μήνες, ο δύο φορές βραβευμένος με Οσκαρ Κλούνι πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Καληνύχτα και καλή τύχη» – μια θεατρική μεταφορά της ομότιτλης ταινίας που έγραψε και σκηνοθέτησε πριν από είκοσι χρόνια. Για τις ανάγκες του έργου (ο Κλούνι υποδύεται τον 45χρονο δημοσιογράφο Εντουαρντ Ρ. Μάροου), ο δημοφιλής ηθοποιός έβαψε τα μαλλιά του σκούρα καστανά. «Η γυναίκα μου κάνει πολλά αστεία για τα μαλλιά μου αυτόν τον καιρό. Με πειράζει συνέχεια», μου λέει ο Κλούνι. «Το απαιτούσε, όμως, ο ρόλος» συνεχίζει, αναφερόμενος στο έργο που σηματοδοτεί το ντεμπούτο του στο Μπρόντγουεϊ και την επιστροφή του στο θεατρικό σανίδι έπειτα από 39 χρόνια! Οι ηθοποιοί, που υποδύονται εργαζόμενους στο τηλεοπτικό δίκτυο CBS τη δεκαετία του 1950, καπνίζουν αρειμανίως επί σκηνής – όπως συνέβαινε εκείνα τα χρόνια σε κάθε αίθουσα σύνταξης που… σεβόταν το εαυτό της. «Καπνίζω ένα πακέτο την ημέρα!», παρατηρεί γελώντας ο ηθοποιός. Βέβαια, τα εν λόγω τσιγάρα είναι φυτικά και δεν περιέχουν νικοτίνη. Ο Κλούνι έκοψε το κάπνισμα πριν από αρκετές δεκαετίες, καθώς, όπως έχει αποκαλύψει, οκτώ μέλη της οικογένειάς του έχουν πεθάνει από καρκίνο του πνεύμονα.

«Πρέπει να δώσουμε μάχη ενάντια στην άγνοια, τη μισαλλοδοξία και την αδιαφορία»

Η παράσταση «Καληνύχτα και καλή τύχη», που μπορούν να απολαύσουν όσοι βρεθούν στη Νέα Υόρκη έως τις 8 Ιουνίου και είναι διατεθειμένοι να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη (τα εισιτήρια κοστίζουν έως 849 δολάρια!), αποτελεί θεατρική διασκευή της ομώνυμης ταινίας του 2005. Θέμα της είναι η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ του δημοσιογράφου του CBS Εντουαρντ Ρ. Μάροου και του «κομμουνιστοφάγου» γερουσιαστή Τζόζεφ Μακάρθι, ο οποίος πρωτοστάτησε στις άδικες διώξεις χιλιάδων ανθρώπων. Υποδορίως, όμως, ο Κλούνι, που συνυπογράφει το έργο με τον σταθερό του συνεργάτη Γκραντ Χέσλοβ, έχει βάλει στο στόχαστρο έναν άλλον, σύγχρονο πολιτικό: το «Good Night, and Good Luck» μπορεί να ιδωθεί και ως αλληγορία για την εποχή Τραμπ (ο οποίος πρόσφατα αποκάλεσε τον Κλούνι «δευτεροκλασάτο ψευτοηθοποιό»). Προς το τέλος της παράστασης, οθόνες προβάλλουν ένα βίντεο με σκηνές μιας Αμερικής σε «αποσάθρωση», με ακροτελεύτια εκείνη του «ναζιστικού» χαιρετισμού του Ιλον Μασκ. Ο Κλούνι εισπράττει παρατεταμένο χειροκρότημα όταν μιλάei για τη σημασία του να λες την αλήθεια και να αντιστέκεσαι σε ένα σύστημα εξουσίας που διασπείρει ψέματα. «Πρέπει να δώσουμε μάχη ενάντια στην άγνοια, τη μισαλλοδοξία και την αδιαφορία, μάχη για την ψυχή της δημοκρατίας» καταλήγει ο ηθοποιός, ο οποίος, κατά τους «Τάιμς», στην παράσταση «κάνει πρόβα για να γίνει ο επόμενος πρόεδρος των Δημοκρατικών». Η παραγωγή, που απέσπασε πέντε υποψηφιότητες για βραβεία Τόνι, κατέχει ήδη το ρεκόρ της παράστασης με τα μεγαλύτερα έσοδα στην ιστορία του Μπρόντγουεϊ και είναι το πρώτο θεατρικό έργο που ξεπέρασε τα τέσσερα εκατ. δολάρια σε εισπράξεις σε διάστημα μιας εβδομάδας.