Στην Κύπρο βρίσκεται από χθες η ειδική απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες για το Κυπριακό Τζέιν Χολ Λουτ, η οποία στις 10:30 π.μ. θα περάσει το κατώφλι του Προεδρικού Μεγάρου όπου θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ακολούθως στις 14:30 αναμένεται να συναντηθεί με τον Τ/Κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Στην παρούσα φάση η αποστολή της κ. Λουτ δεν είναι άλλη από το να επιχειρήσει να κλειδώσει το κοινό έδαφος που προκύπτει μέσα από τις τοποθετήσεις των δύο πλευρών, με διπλωματικές πηγές να αναφέρουν πως αυτό υπάρχει, παρά τα όσα δημόσια λέγονται και δημιουργούν την εντύπωση πως τις δύο πλευρές χωρίζει χάος. Τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικό να μην αφεθούν τα πράγματα να οδηγηθούν σε αδιέξοδο και δεν είναι καθόλου τυχαίο που δεν δείχνουν να βιάζονται καθώς είναι κρίσιμο το να προετοιμαστούν τα επόμενα βήματα πολύ προσεκτικά. Κυβερνητικές πηγές μάλιστα δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο κατά τις σημερινές συναντήσεις η κ. Λουτ να αρχίσει τη βολιδοσκόπηση γύρω από την πιθανή έκβαση της άτυπης συνάντησης «5+1», με στόχο να μαζέψει υλικό για το ανακοινωθέν Τύπου που θα ακολουθήσει τις διεργασίες της συνάντησης. Δεδομένο θα πρέπει να θεωρηθεί άλλωστε ότι στο πλαίσιο των σημερινών επαφών θα συζητηθούν όλες οι λεπτομέρειες και τα διαδικαστικά, καθώς και το πώς και το πότε θα πραγματοποιηθεί η άτυπη συνάντηση. Η ε/κ πλευρά εκτιμά ότι η άτυπη συνάντηση θα γίνει μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου στην Ελβετία, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάτι χειροπιαστό καθώς η τ/κ πλευρά θεωρεί πως χρονικά η συνάντηση τοποθετείται στο δεύτερο μισό του Φεβρουαρίου.
Αυτό το αναμενόμενο ανακοινωθέν Tύπου θα περιγράφει τα επόμενα βήματα στον δρόμο προς μια τελική διαπραγμάτευση, ωστόσο ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να μην υπάρξει σαφής αναφορά σε σχέση με την επιδιωκόμενη λύση (ΔΔΟ, συνομοσπονδία, δύο κράτη κ.λπ.). Πιθανό σενάριο είναι είτε να υπάρξει μια γενική αναφορά στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ, είτε να «χρησιμοποιηθούν τα μέχρι στιγμής παραχθέντα αποτελέσματα» σε αυτή τη διαδικασία. Επί της ουσίας η Λευκωσία επιθυμεί μετά την άτυπη και αφού ακολουθήσουν 1-2 συναντήσεις για σκοπούς προετοιμασίας (σε μικρό χρονικό διάστημα) να κινηθούν τα πράγματα προς μια τελική διαπραγμάτευση, από εκεί που έμειναν τα δεδομένα στο Κραν Μοντανά στη βάση των έξι σημείων του πλαισίου Γκουτέρες. Από την άλλη ήδη ο Ερσίν Τατάρ έχει πει πως δεν υπάρχει περίπτωση να συνεχίσουν τα πράγματα από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά, θεωρεί πως θα πρέπει να γίνει συζήτηση και για άλλες μορφές λύσης, όπως συνεχώς αναφέρει, και τονίζει πως κατά τη δική του αντίληψη θα πρέπει στο τραπέζι να υπάρχουν τέσσερα θέματα: το μοντέλο λύσης, το εδαφικό, το περιουσιακό και η ασφάλεια.
Μπαίνει χρονοδιάγραμμα;
Μέσα από το ανεπίσημο προσχέδιο των εκθέσεων Γκουτέρες, το οποίο έχουν στα χέρια τους τα μέλη του ΣΑ του ΟΗΕ, ο γ.γ. του οργανισμού δεν φαίνεται διατεθειμένος να χαραμίσει ακόμα μια ευκαιρία χωρίς θετικό αποτέλεσμα και είναι ιδιαίτερα συγκρατημένος και αυστηρός στις αναφορές του. Σε σχέση με την άτυπη συνάντηση, τόνισε πως «σκοπός είναι να καθοριστεί εάν υπάρχει κοινό έδαφος για τα μέρη να διαπραγματευτούν μια βιώσιμη, διαρκή λύση του κυπριακού προβλήματος εντός ενός προβλέψιμου ορίζοντα». Η αναφορά σε προβλέψιμο ορίζοντα είναι ενδεικτική του στοιχείου -που και σε προηγούμενα σχετικά ρεπορτάζ είχαμε καταγράψει- ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν είναι διατεθειμένα να μπουν σε μια ατέρμονη διαδικασία συζήτησης για χάρη της συζήτησης και μόνο. Επιπρόσθετος στόχος της «5+1» θα είναι η αποσαφήνιση της πραγματικής έκτασης της ομοιότητας των οραμάτων και η καταγραφή των απαραίτητων βημάτων για την πορεία προς τα εμπρός. Μιλώντας για σαφή χρονικό ορίζοντα, ο Γκουτέρες επισημαίνει επίσης πως Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρος θα πρέπει να επαναπροσανατολίσουν τον περιφερειακό διάλογο ευρύτερα, στοιχείο που επίσης έχει τη σημασία του ενόψει των εξελίξεων.
