Τερματίστηκε τα μεσάνυχτα η επιβολή μειωμένων συντελεστών ειδικού φόρου κατανάλωσης με τους οποίους επιβαρύνονται τα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης και από σήμερα επέρχονται αυξήσεις 8,32 σεντ στα καύσιμα κίνησης, δηλαδή βενζίνη και πετρέλαιο, και 6,83 σεντ στα καύσιμα θέρμανσης.
Ακριβότερα από σήμερα τα καύσιμα κίνησης κατά 8,33 σεντ το λίτρο και η τιμή του ρεύματος για το μέσο νοικοκυριό κατά €70 τη διμηνία, μετά την απόφαση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στον τερματισμό των μέτρων επιχορήγησης των καυσίμων και στον ηλεκτρισμό με ισχύ από 1 Ιουλίου 2023. Γεγονός το οποίο προκαλεί έντονη ανησυχία για ευρύτερες αυξήσεις στις τιμές και άλλων προϊόντων.
Ουσιαστικά με την απόφαση της κυβέρνησης, η βενζίνη κίνησης θα πωλείται ακριβότερα κατά 3,2 σεντ το λίτρο, ενώ η τιμή του πετρελαίου κίνησης θα είναι ακριβώς στα ίδια επίπεδα με τις τιμές των καυσίμων που ίσχυσαν στις 7 Μαρτίου 2022, παραμονή της εφαρμογής του μέτρου των μειωμένων ειδικών φόρων κατανάλωσης.
Σημειώνεται ότι οι λόγοι για τους οποίους η κυβέρνηση οδηγήθηκε τότε σε παρέμβαση δεν έχουν εκλείψει, δεδομένου ότι η απόφαση λήφθηκε «προκειμένου να υπάρξει ελάφρυνση του οικονομικού κόστους με το οποίο επιβαρύνεται το καταναλωτικό κοινό και οι επιχειρήσεις, στο πλαίσιο προώθησης πολιτικών άμβλυνσης των επιπτώσεων από την ουκρανική κρίση και δη στις τιμές των καυσίμων»
Σήμερα μετά την επαναφορά των φόρων κατανάλωσης τα καύσιμα κίνησης θα πωλούνται ακριβότερα κατά 8,33 σεντ το λίτρο και το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 6,39 σεντ το λίτρο. Επομένως η μέση τιμή της βενζίνης διαμορφώνεται στα €1,469 το λίτρο και είναι ακριβότερη κατά 3,2 σεντ το λίτρο από τις 7 Μαρτίου 2022, οπόταν και μειώθηκαν οι τιμές. Η μέση τιμή του πετρελαίου διαμορφώνεται στα €1,491 το λίτρο και παραμένει ίδια με την τιμή που ίσχυε τον Μάρτιο του 2022.
Ένα σεντ ακριβότερη διαμορφώνεται και η μέση τιμή του πετρελαίου θέρμανσης η οποία ξεπερνά εκ νέου το €1 το λίτρο και διαμορφώνεται στα €1,032 το λίτρο. Οι τιμές των καυσίμων σε καμία περίπτωση δεν μειώθηκαν όπως αφήνεται να νοηθεί από δημόσιες δηλώσεις αρμοδίων τις τελευταίες ημέρες συγκρίνοντας τις σημερινές τιμές με την ημέρα που αποφάσισε η κυβέρνηση να μειώσει τους φόρους κατανάλωσης «για αντιμετώπιση της πρωτοφανούς αυτής κατάστασης, τόσο από τους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε τότε.
Σημειώνεται ότι μετά την απόφαση της κυβέρνησης οι τιμές των καυσίμων συνέχισαν ένα ξέφρενο ράλι με αποτέλεσμα τον Ιούλιο του 2022 να φθάσουν την ψηλότερη τιμή τους. Στις 11 Ιουλίου 2022 η τιμή της βενζίνης 95 οκτανίων έφθασε να πωλείται στα €1,826 το λίτρο και με βάση τις τιμές που θα ισχύουν η τιμή είναι φθηνότερη κατά 44 σεντ το λίτρο. Η μέση τιμή του πετρελαίου κίνησης ένα χρόνο νωρίτερα έφθασε να πωλείται στα €1,988, δηλαδή σήμερα έχει φθηνίσει κατά 58 σεντ, ενώ η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης έφθασε τα €1,516, δηλαδή ήταν ακριβότερη κατά 55 σε σύγκριση με την τιμή που ισχύει σήμερα.
Στην ανιούσα από σήμερα τα καύσιμα
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των αυξήσεων των τιμών ενέργειας, η κυβέρνηση προχώρησε από την 1η Σεπτεμβρίου 2022 στην απευθείας επιδότηση της αύξησης της διατίμησης στους λογαριασμούς ρεύματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Για τον καθορισμό της εν λόγω επιδότησης του τελικού λογαριασμού συνυπολογίστηκαν κριτήρια κατανάλωσης και ευαλωτότητας των δικαιούχων. Η επιδότηση είχε ισχύ για την περίοδο Σεπτεμβρίου 2022 – Ιουνίου 2023 και ανερχόταν στο 100% για τους ευάλωτους οικιακούς καταναλωτές (Διατίμηση 08), ενώ η επιδότηση ήταν κλιμακωτή από 50% μέχρι 85% για τους υπόλοιπους οικιακούς καταναλωτές (Διατιμήσεις 01, 02, 46 και 56Β), όσο και για τους εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές (κώδικες 10 και 20 αντίστοιχα). Η επιδότηση κάλυπτε και χρήστες νερού με σκοπό την ύδρευση ή/και άρδευση ή/και άντληση ομβρίων υδάτων διμηνιαίας διατίμησης.
Η επιδότηση των δύο μέτρων αντιμετώπισης των πληθωριστικών πιέσεων καλύφθηκε πλήρως μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Και για τα δύο μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης το δημοσιονομικό κόστος ανήλθε στα €218 εκατ.
Από την κλιμακωτή επιδότηση της αύξησης του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος από τον Σεπτέμβριο 2022 μέχρι και τον Ιούνιο 2023, το κόστος ανήλθε στα €121 εκατ. και το κόστος ανά διμηνία ανέρχεται στα €21 εκατ.
Επιπλέον, το δημοσιονομικό κόστος για τη μείωση του φόρου κατανάλωσης καυσίμων κίνησης στους ελάχιστους συντελεστές βάσει του κοινοτικού κεκτημένου, που ίσχυσε από τον Μάρτιο 2022 μέχρι 30 Ιουνίου 2023 ανήλθε στα €97 εκατ. Το κόστος ανά μήνα ανερχόταν στα €6 εκατ. Στο διάστημα αυτό ο φόρος κατανάλωσης βενζίνης μειώθηκε από €0,429/λίτρο σε €0,359/λίτρο, του πετρελαίου κίνησης από €0,40/λίτρο σε €0,33/ λίτρο και του πετρελαίου θέρμανσης από €0,07473/λίτρο σε €0,021/λίτρο.
Οι λόγοι που οδηγήθηκε η κυβέρνηση στην άρση των μέτρων
Η κυβέρνηση για μια σειρά από λόγους που επικαλέστηκε το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε την άρση της επέκτασης τόσο του μέτρου της κλιμακωτής επιδότησης ηλεκτρισμού, όσο και των μειωμένων ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα.
Οι ισχυριζόμενοι λόγοι είναι:
1) Οι υφιστάμενες τιμές των καυσίμων, είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με τις τιμές που ίσχυαν σε ολόκληρο το 2022, όσο και κατά την περίοδο Μαρτίου-Δεκεμβρίου 2022 που εφαρμόζονταν οι μειωμένοι ειδικοί φόροι κατανάλωσης.
2) Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας παρουσιάζουν πτωτικές τάσεις, αλλά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ταυτόχρονη ύπαρξη άλλων πολιτικών και σχεδίων για υποβοήθηση αντιμετώπισης της τιμής του ηλεκτρισμού.
3) Οι αυξήσεις στα καύσιμα και στον ηλεκτρισμό, έχουν αναπληρωθεί μέσω της ΑΤΑ (για όσους υπαλλήλους λαμβάνουν ΑΤΑ – περίπου 40% του εργατικού δυναμικού), κατά 50% (μέχρι τον Μάιο 23), και κατά 66,7% από τον Ιούνιο 2023.
4) Περαιτέρω, η παρέμβαση της μείωσης των τιμών μέσω της μείωσης έμμεσων φορολογιών, έρχεται σε σύγκρουση με συστάσεις του Eurogroup και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καθότι η αναχαίτιση του πληθωρισμού επιτυγχάνεται μέσω της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής και υιοθέτησης περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής και όχι αντιθέτως.
5) Τα μέτρα θα πρέπει να είναι προσωρινού χαρακτήρα και να είναι στοχευμένα, ώστε να επωφεληθούν αυτοί που έχουν πραγματικά ανάγκη με την διάθεση δημοσίων πόρων για στοχευμένες, αντί για οριζόντιες πολιτικές, που ευνοούν τους έχοντες και τους κατέχοντες το ίδιο όσο και τους ευάλωτους καταναλωτές.
6) Η κρατική παρέμβαση στις τιμές, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, θα πρέπει να αποφεύγεται, καθότι δεν προωθεί την εξοικονόμηση ενέργειας, αφού δεν αναμένεται να επηρεαστεί η ζήτηση και η κατανάλωση.
7) Εισερχόμαστε πλέον σε περίοδο τουριστικής αιχμής με συνεπακόλουθη την κατακόρυφη αύξηση της κατανάλωσης τόσο στα καύσιμα όσο και σε ηλεκτρική ενέργεια.
8) Προκύπτει πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος της επέκτασης των δύο μέτρων.
Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να παραταθεί για τρεις πρόσθετους μήνες η επιδότηση από το κράτος μέρους του κόστους κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε δύο διατιμήσεις της ΑΗΚ: Ειδική Οικιακή Διατίμηση για Συγκεκριμένες Κατηγορίες Ευάλωτων Καταναλωτών (Κώδικας 08), και Διμηνιαία Διατίμηση Άντλησης Νερού (Κώδικας 46). Το εκτιμώμενο κόστος της παράτασης του μέτρου για τρεις πρόσθετους μήνες, για τις μόνον δύο επιλέξιμές Διατιμήσεις ανέρχεται στα €2.5 εκατ..
GREEN PRESS CYPRUS
