Παρών και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος θα εκφωνήσει τον επικήδειο λόγο. Στον ναό και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί.
Από τις 9 περίπου το πρωί συγκεντρώθηκαν στον προαύλιο χώρο συνεργάτες, σύντροφοι και φίλοι του Βάσου Λυσσαρίδη, καθώς επίσης και πλήθος κόσμου της ΕΔΕΚ, ώστε να αποδώσουν τιμές στον μεγάλο τους ηγέτη.
Τις εντυπώσεις κέρδισε η άφιξη της νεολαίας της ΕΔΕΚ σε πορεία:
Κλείνει ο κύκλος των ιστορικών ηγετών
Με τον θάνατο του Βάσου Λυσσαρίδη, αναμφίβολα κλείνει ένας κύκλος ιστορικών ηγετών που άφησαν το χνάρι τους στο νησί, αφού φεύγει και ο τελευταίος εκ των πρωταγωνιστών της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου. Σε άρθρο του στον Φιλελεύθερο υπό τον τίτλο «Τα νεανικά χρόνια του Βάσου Λυσσαρίδη 9/5/2020» ο ιστορικός Πέτρος Παπαπολυβίου τον χαρακτήρισε «μια σπάνια περίπτωση αγωνιστικής συνέπειας και προσφοράς».
Ο Βάσος Λυσσαρίδης, διέγραψε μια μακρά πορεία ογδόντα και πλέον χρόνων στην πολιτική ζωή της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας από τους εργατικούς αγώνες το 1941-45, στη συνεργασία με τη «φράξια» που διέγραψαν οι «ορθόδοξοι» από το ΑΚΕΛ το 1952, στην ΕΟΚΑ και στους «Αριστερούς πατριώτες» το 1955-1959, στην κυπριακή Βουλή από το 1960, στον Πενταδάκτυλο το 1964 με τους Κοκκινοσκούφηδες, στο παγκόσμιο αντιαποικιακό και εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των λαών της Αφρικής και της Ασίας και στους αγώνες κατά του απαρτχάιντ, στον αντιχουντικό αγώνα, από το 1967, στην αντίσταση κατά του πραξικοπήματος, στον αντικατοχικό αγώνα, μετά το 1974, στην προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο δημοψήφισμα του 2004. Στο πανανθρώπινο όραμα για έναν καλύτερο κόσμο…
Ταγμένος σοσιαλιστής μέχρι το βιολογικό του τέρμα, δήλωνε πάντα παρών, όπου και αν τον καλούσε το καθήκον της πατρίδας και του αγώνα. Όντας στην πρώτη γραμμή του αγώνα δεν ήταν λίγες οι φορές που βρέθηκε στο στόχαστρο. Το 1974 αντιστάθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974.Στις 30 Αυγούστου 1974 έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο οργανωτικός γραμματέας της νεολαίας της ΕΔΕΚ, Δώρος Λοΐζου. «Γιατί ήθελαν να σας δολοφονήσουν;», τον ρώτησαν σε συνέντευξή του στο Αθηναικό Πρακτορειο Ειδήσεων στις 15/7/2018. «Διότι ήμουν μια φωνή που, όπως πιστεύω, υπέβαλε στο έθνος τη σωστή πορεία. Δεν είναι ορθό να το λέω, αλλά με ρωτήσατε και απαντώ. Στη ζωή μου αγωνίστηκα για την ελευθερία και τη δημοκρατία».
Συνέχισε τον αγώνα ενάντια στο μεταπραξικόπημα μέχρι την επιστροφή του Μακαρίου. Εκλεγόταν ανελλιπώς βουλευτής από το 1960 μέχρι το 2006 και την περίοδο 1985-1991 διετέλεσε Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής. Το 1969 ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ε.Δ.Ε.Κ., του οποίου υπήρξε Πρόεδρος μέχρι και τον Ιούλιο του 2001. Ανακηρύχθηκε Επίτιμος Πρόεδρος του Κινήματος.
Γεννημένος τη 13η Μαϊου 1920 στα Πάνω Λεύκαρα, ο Βάσος Λυσσαρίδης είναι το πέμπτο απο τα έξι παιδιά και το μοναδικό αγόρι του Μιχάλη Λυσσαρίδη και της Ελένης Βυζάκα.
Οι πρώτες του πολιτικές αναμνήσεις, όπως αναφέρει ο ίδιος στο βιβλίο της Μάρως Αδαμίδου, «Βάσος Λυσσαρίδης. Εκ βαθέων. Απολογισμός ζωής και αγώνων» (Λευκωσία: Ίδρυμα Λυσσαρίδη, 2018) ήταν οι βουλευτικές εκλογές του 1925 στο διαμέρισμα Λευκάρων, όταν ο πατέρας του υποστήριξε τον μητροπολίτη Νικόδημο Μυλωνά και όχι τον Λευκαρίτη ανθυποψήφιό του, που φήφισαν οι περισσότεροι συγχωριανοί τους. Ο Λυσσαρίδης επηρεάστηκε από τα πολιτικά και εθνικά κηρύγματα του μητροπολίτη Κιτίου, και από την ανάγνωση στα νεανικά του χρόνια της εφημερίδας «Ισότης», δημοσιογραφικού του οργάνου (Πέτρος Παπαπολυβίου Φιλελεύθερος 9/5/2020).
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και αποφοίτησε με άριστα. Εξάσκησε γενική ιατρική και διετέλεσε Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου (1967-1981). Κατά τα φοιτητικά του χρόνια διετέλεσε Πρόεδρος της Πανσπουδαστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα, Γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακών Σωματείων και υπεύθυνος της Εθνικοτοπικής ΕΑΜ Κύπρου. Οργάνωσε τεράστιες συγκεντρώσεις και το Κυπριακό προβλήθηκε ως εθνική διεκδίκηση.
Στη συνέχεια, ο Βάσος Λυσσαρίδης συμμετείχε στον αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959. Ο Λυσσαρίδης έπεισε τον Γεώργιο Γρίβα να δημιουργήσει μέσα στους κόλπους της ΕΟΚΑ την «Οργάνωση Αριστερών Πατριωτών», μέσω της οποίας θα μπορούσαν να προσελκύσουν στελέχη της κυπριακής Αριστεράς στον αγώνα.
Η ενεργός συμμετοχή του Λυσσαρίδη στον αγώνα της ΕΟΚΑ και η συνεργασία του με τον Γρίβα ενάντια στους Βρετανούς οδήγησε στη διαγραφή του από το ΑΚΕΛ, του οποίου ήταν μέλος: το ΑΚΕΛ στην απόφαση της διαγραφής του τον κατηγόρησε ως «ηγέτη της φραξιονιστικής σπείρας» και «ένα στοιχείο που παίζει επάξια τον ρόλο του πράκτορα της Ιντέλλιτζενς Σέρβις».Ο ίδιος ο Λυσσαρίδης αργότερα υποστήριξε ότι «η Οργάνωση [ΕΟΚΑ] παρά τα όσα λέγονται, δεν είχε ιδεολογικό χαρακτήρα. Εγώ μετείχα με την ιδεολογία μου σε πλήρη αρμονία, δεν είχα ποτέ πρόβλημα».
Συνδέθηκε στενά με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, του οποίου υπήρξε για χρόνια προσωπικός ιατρός.
Ήταν μέλος της ελληνοκυπριακής αποστολής στο Λονδίνο το 1959, αντιπροσωπεύοντας την ΕΟΚΑ, όπου αποφασίστηκε η ανεξαρτησία της Κύπρου.Ο ίδιος καταψήφισε τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, «τονίζοντας ότι νομιμοποιούν την στρατιωτικοπολιτική παρουσία της Τουρκίας και οδηγούν σε αδιέξοδα τα οποία θα τύχουν εκμετάλλευσης από τη Μεγάλη Βρετανία και την Τουρκία».
Την περίοδο της χούντας, συνδέθηκε στενά με το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (Π.Α.Κ.) και τον Ανδρέα Παπανδρέου, του οποίου παρέμεινε πιστός φίλος έως το τέλος. Σύμφωνα με μαρτυρία του ηγετικού στελέχους του Π.Α.Κ. Κώστα Τσίμα, ο Βάσος Λυσσαρίδης ήταν αυτός που «άνοιξε τις πόρτες» των Αράβων για το Π.Α.Κ., και με τη διαμεσολάβησή του οι Παλαιστίνιοι και ο Γιάσερ Αραφάτ βοήθησαν το Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου με χρήματα, όπλα και εκπαίδευση. Προηγουμένως, το 1964, ο Λυσσαρίδης μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο είχαν οργανώσει την επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου στην Κύπρο, όπου γεννήθηκε η φιλία και συνεργασία μεταξύ Α. Παπανδρέου και Μακαρίου.
Κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών διαταραχών 1963-1964 ηγήθηκε του λαϊκού στρατού υπό την αιγίδα του κυπριακού κράτους, απελευθερώνοντας τον Πενταδάκτυλο.
Είχε άριστες σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, και με πολλούς άλλους προοδευτικούς ηγέτες και λαούς αγωνιζόμενους για ελευθερία και ανεξαρτησία και τασσόταν υπέρ ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Διατηρούσε σχέσεις με τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της Αφρικής και τους ηγέτες των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, ενώ συνδέθηκε με τον Νέτο, Γκαμπράλ, Μοτλάνε, Σαμόρα Μασιέλ, Μαρσελίνο Ντο Σάντος, Κάστρο, Αραφάτ και άλλους.
Σπάνιο Φωτογραφικό Υλικό της πολιτικής πορείας του Βάσου Λυσσαρίδη από το Αρχείο του Ανδρέα Μανώλη
GREEN PRESS CYPRUS.NEWS
